ANALITIKA
Najveću
odgovornost za institucionalno urušavanje, a time i ekonomsko propadanje RS,
snosi upravo predsjednik RS. Kao političar sa maltene apsolutnom vlašću u
posljednjih 10 godina nosi i najveću odgovornost
FOTO: Dodik
(Agencije)
Slušajući
prethodnih nekoliko dana o dešavanjima oko referenduma u Republici Srpskoj
čovjek mora da se zapita postoji li relevantna informacija u današnjim medijima
koja oslikava realno stanje stvari.
Očigledno da ne.
Posebno je fascinantno na koji način slika oko čitave priče o referendumu stoji
u medijima i percepciji javnosti u Srbiji. U prvo vrijeme smo se pitali da li
ovdje uopšte postoje ljudi na medijskoj sceni koji razumiju dešavanja u
Republici Srpskoj i BiH. Odgovor je, nažalost, bio negativan.
Stanje u RS je
blago rečeno katastrofalno, ekonomski, politički, demografski itd. Veliki
doprinos tome sigurno leži na predsjedniku RS Miloradu Dodiku, kao apsolutnom
političkom hegemonu. Ono što mnogi ne razumiju jeste da je u posljednje tri
godine cilj njegove stranke ostanak na vlasti po bilo koju cijenu. Razlog za to
je vjerovatno enormna pljačka na prostoru RS i sistem koji nemilosrdno uništava
i najmanju mogućnost stvaranja uslova za normalan život građanstva.
Zašto je Milorad
Dodik opasan? Odgovor je jednostavan. Najveća odgovornost za institucionalno
urušavanje, a time i ekonomsko propadanje RS, snosi upravo on. Kao političar sa
maltene apsolutnom vlašću u posljednjih 10 godina nosi i najveću odgovornost.
Ta odgovornost je nažalost potpuno zloupotrebljena, a njene rezultate najbolje
osjećaju građani Republike Srpske/ BiH. Posljednja epizoda sa referendumom oko
Dana Republike Srpske je samo jedna u nizu.
Prvo, u
postojećem Daytonskom Ustavu tj. i dalje mirovnom sporazumu ne postoji
institucija referenduma, pa je time logična i presuda Ustavnog suda BiH. S
druge strane, uporno manipulisanje sa provođenjem referenduma otvara Pandorinu
kutiju koja u postojećem odnosu snaga u BiH najmanje odgovara Republici
Srpskoj. Razlog – otvara se pitanje nepoštovanja Daytonskog mirovnog sporazuma,
a time povlače i druga ozbiljna pitanja oko preustroja BiH. Kao dokaz za to
vidi se u posljednjih nekoliko dana zahtjev za referendumom o izdvajanju
Srebrenice iz Republike Srpske, kao i tužba Sudu BiH Građanskog saveza Reufa
Bajrovića, potpuno legitimna i zakonski utemeljena protiv Milorada Dodika, kao
prijetnje Ustavnom poretku BiH jer derogira mukom stvorene zajedničke
institucije BiH kao što je Ustavni Sud.
Neko će reći iz
Republike Srpske, a posebno Srbije da je sve to usmjereno protiv srpskog
naroda, ali to je daleko od činjeničnog stanja. Činjenice su da su Srbi iz
Republike Srpske shodno brojčanom stanju izuzetno dobro zastupljeni u
zajedničkim organima BiH. Od 75 institucija na nivou BiH, Srbi se nalaze na
čelu njih 28 (Bošnjaci 21, Hrvati 18) i realno imaju najveći uticaj u
rukovođenju BiH. Neke od njih su državna policija SIPA, jedina institucija sa
ovlaštenjima za privođenje i hapšenje na prostoru cijele BiH, IDDEEA – agencija
za lične podatke i izdavanje ličnih dokumenata BiH sa sjedištem u Banja Luci
itd. Ovo su činjenice koje se uporno prećutkuje u medijima, a razlozi su
jednostavni. Aktuelnom predsjedniku odgovara ništa manje nego parola
“Država to sam ja”, jer se iza toga krije enormna pljačka koja ne
prestaje i koja je Republiku Srpsku dovela u vrlo nezavidan politički položaj
unutar BiH, te dodatno urušila odnose sa predstavnicima međunarodne zajednice u
BiH.
Realnost je da se
na pozicijama unutar organa BiH, iz RS nalaze politički neistomišljenici
Dodika, koji umnogome nisu htjeli da učestvuju u njegovoj medijskoj tiradi
srpstva, koje sada samo služi ličnim interesima uže kamarile. U tom smislu
Milorad Dodik je do sada žonglirao uspješno na političkom nebu BiH samo
zahvaljujući suštinski povlačenju međunarodne zajednice – pre svega SAD – iz
političkog pozorišta BiH. Međutim s obzirom da mu se manevarski prostor dobro
smanjio, a kao “američki igrač” s početka svoje karijere iznevjerio
je očekivanja koja su polagana u njega.
Predsjednik
Dodik, kao i sve osobe koje su dovedene u bezizlaznu situaciju, pogotovo ako se
nalaze na liderskim pozicijama učinit će sve da izbjegnu neminovan politički
kraj i samim tim su i najopasnije. Tako je i naš Milorad sada iza scene spreman
da potpise sve i svja, pokrene ovo i ono, uradi jednom riječju sve samo da
ostane na površini. Na taj način je značajno smanjio politički kapacitet RS, a
pregovaračku poziciju bilo sadašnjih ili budućih predstavnika Republike Srpske
oko unutrašnjih reformi na nivou BiH spustio sa nivoa pregovarača na nivo
posmatrača. U međuvremenu je svojim potezima dodatno zaoštrio ionako narušene
međunacionalne odnose u BiH i na određeni način uveo dodatnu nestabilnost u
regionu. Zbog toga na koncu i opravdava naslov ovog članka.
/Autori teksta
Aleksandar Kostić, Vahid Bogunović su dugogodišnji radnici u međunarodnim
institucijama na prostoru regiona Jugoistočne Evrope kao i institucija
Republike Srpske, Bosne i Hercegovine i Srbije/
(TBT, Danas)
