Prva nagrada u kreativnoj kategoriji ovogodišnje Sony World Photography Awards dodjeljena je u aprilu Borisu Eldagsenu, koji je impresionirao sudije crno-belom slikom portreta dve žene u vintage stilu. Eldagsen je, međutim, odbio nagradu i otkrio da njegovu sliku nije napravio on svojom kamerom, već je generirala vještačka inteligencija (AI). Njemački umetnik je rekao da se prijavio na konkurs kako bi vidio da li može prevariti komisiju, prenosi The Economist.
Vještačka inteligencija pravi ubjedljive imitacije slika, bilo da pravi vintage portrete ili modernije slike – poput lažne fotografije pape u Balenciaga pufer jakni, koja je nedavno prevarila polovinu Twittera.
Postoje znaci da vještačka inteligencija razvija sopstveni umjetnički stil. Identifikovanjem sa obrazcima koji se nalaze u njihovim bazama podataka, ovi modeli nisu ogledala savremenih stilova.
Tehnologija već neko vrijeme stvra umjetnost. Prije pet godina Christie’s, na aukciji, prodao svoje prvo djelo koje je stvorila vještačka inteligencija, “Edmond de Belami”, mutna uljana slika iz 18. stoljeća. Uprkos tome što je nedovršena i pomalo vanzemaljskog izgleda, koštala je oko 432.500 dolara.
Od tada je tehnologija stigla daleko. Otvorene platforme kao što su Midjourney i DALL-e generišu slike za nekoliko sekundi na osnovu jednostavnih pisanih uputstava. Nije potrebna nikakva umjetnička vještina.
Mogućnost naručivanja bilo koje slike u bilo kom stilu, od akcionih filmova iz 90-ih do slike pape u puf jakni, izgleda nespojivo. Ipak, čini se da određene osobine preovlađuju, a jedna od njih je nostalgija. Vještačka inteligencija često kreira slike prošlih događaje u modernom svijetu. Nedavno su se pojavili selfiji snimljeni u predmoderno doba, sa Vikinzima ili pećinskim ljudima koji se smiju kameri.
Čini se da vještačka inteligencija favorizira i određene tehnike. Kombinira prepoznatljiva osvetljenja sa paletom boja koja je u kontrastu toplih zemljanih tonova sa plavim ili zelenim bojama.
Ove osobine nisu slučajne. Umjesto da koristi digitalne umjetničke tehnike kao što je praćenje zraka, u kojima računar izračunava kako će svjetlost pasti na objekat iz određenog ugla, vještačka inteligencija zamišlja kako će stvari izgledati na osnovu slika iz svoje baze pdataka. Iz tog razloga se čini da su fotografije vještačke inteligencije osvjetljene na način koji je sličniji slikarstvu nego fotografiji koja je slikana kamerom.
Omiljene šeme boja koje AI koristi često uparuju plavu ili tirkiznu sa narandžasto, to je zato što su te boje popularizirane na Instagramu i širom interneta.
Sa ažuriranjima vještačke inteligencije došlo je do promjene podataka u njegovoj bazi. David Holtz, osnivač i šef Midjourney-a , odbacuje ideju da postoji jedan AI stil. Povodom najnovije verzije programa, objavljena u martu, gde je dosta stvari izmjenjeno, kaže on: „Izgled naših slika se radikalno promjenio pet puta u posljednjih 12 meseci i nastavit će tako“.
“Ljudi žele različitost.”
Kako se modeli AI razvijaju i poboljšavaju, oni će i dalje zavisiti od podataka iz svoje baze koju je napravio čovjek. „Nijedna kolekcija nije neutralna“, kaže James Coop, šef fotografije na Kraljevskom koledžu umjetnosti u Londonu, gde postavlja laboratoriju za veštačku inteligenciju. „Arhive slika su indeksi promjenljivih ideoloških ulaganja i političkih opredeljenja društva. I bez obzira na podatke u bazi, „završit ćemo sa stilom koji je neka vrsta najnižeg zajedničkog imenioca um etnosti“. On upoređuje slike generirane vještačkom inteligencijom sa projektom iz 90-ih koji su radili ruski konceptualni umetnici, Vitalij Komar i Aleksandar Melamid. Ispitivali su ukus javnosti u 14 zemalja i proizveli umjetnička dela na osnovu rezultata. Skoro svi su tražili pejzaže u stilu 19. stoljeća.
Sposobnost vještačke inteligencije da sumiraju vizuelne stilove ili epohe mogla bi da ih učini moćnim alatom za analizu za istoričare umjetnosti. Njihova slabost i njihova snaga je u tome što su „detektori klišea“.
(TBT)
